Knp tot Corlaer** aan oost kant van A28 in 2020 met reducerende maatregelen op de Nijkerksestraat (voor verbreding van A28 en voor reconstructie Knp Hoevelaken)
Aantal banen op snelweg in berekening
6
4
Aantal kilometers
18.4 km
3.5km
Gemeten zone langs snelweg
600m
400m
Aantal huizen onderzocht
1033
48
Aantal huizen met geluidbelasting 60dB of meer
43
37
Aantal huizen met geluidbelasting 65dB of meer
5
12
Aantal huizen met geluidbelasting 70dB of meer
1
5
* De gegevens zijn gedistillerd uit de OWAB rappoort A28 Utrecht – Amersfoort Ontwerpbesluit maart 2011
**De gegevens zijn gedistilleerd uit officiële rapporten van Gemeente Amersfoort t.b.v. bestemmingsplannen.
Geluidschermen langs de rijksweg A28 Vathorst Goudappel Coffeng 10 maart 2005 OBV076/Bxt/0771
De geluidsbelasting ten noord van het Knooppunt tot Corlaer aan de oostkant van de A28 is nu (voor de verbreding van de A28 ten noord van het knooppunt) hoger en heeft een effect op relatief meer huizen dan de geluidsbelasting aan de zuidkant van de Knooppunt tussen het Knooppunt en Utrecht
Op grond van Europese wetgeving die in Nederland is vertaald in de Wet geluidhinder, moeten Gedeputeerde Staten een actieplan geluid opstellen voor haar provinciale wegen. In de 1e tranche heeft het actieplan betrekking op de drukste provinciale wegen of delendaarvan (met meer dan 6 miljoen voertuigen bewegingen in 2006). Het actieplan is opgesteld nadat eerst een inventarisatie is uitgevoerd naar de geluidsbelastingen opwoningen langs deze wegen. De resultaten van deze inventarisatie zijn vastgelegd in de geluidsbelastingkaarten die op 26 juni 2007 door ons zijn vastgesteld. Voor het actieplan moeten wij een plandrempel vaststellen. Dit is de grens van de geluidsbelasting op woningen waarvan wij vinden dat deze maximaal toelaatbaar is. Overeenkomstig het Gelders Milieuplan 3 en het Provinciaal Verkeers en VervoersPlan 2, hebben wij de plandrempel voor situaties waar mensen wonen vastgesteld op 63 dB. Voor stilte en rust in stille – en stiltegebieden (natuur- en recreatiegebieden) op 40 dB. Uit e geluidsbelastingkaarten blijkt dat bij een groot aantal woningen de geluidsbelasting meer bedraagt dan deze drempelwaarde. De belangrijkste en meest eff ectieve maatregel is het toepassen van stil asfalt (bij regulier grootonderhoud) aan de weg. Afhankelijk van de beschikbare fi nanciële middelen kan naar verwachting in de periode 2008-2012 het aantal geluidsbelaste situaties (Hotspots) met circa 80% afnemen. Door het treff en van (geluidsreducerende) maatregelen aan te laten sluiten bij het onderhoud aan de wegen is er sprake van beperkte meerkosten t.o.v. de reguliere onderhoudskosten. Wij verwachten daarnaast een signifi cante beperking van de geluidsemissie door algemeen bronbeleid (stillere auto’s en banden) waarvoor VROM en de EU verantwoordelijk zijn.
Samenvatting Voor u ligt het Actieplan Geluid 2013-2017 van de provincie Gelderland, dat in ontwerp is vastgesteld op 27 november 2012. Op grond van Europese regels is de provincie wettelijk verplicht om, net als andere wegbeheerders, elke vijf jaar een Actieplan op te stellen. Het doel van de provincie Gelderland is het verminderen van te hoge geluidsbelasting als gevolg van wegverkeer op provinciale wegen in Gelderland, om daarmee een goede en gezonde woon- en leefomgeving te bevorderen. In het Actieplan zijn de uitgangspunten uitgewerkt voor uitvoering en de maatregelen voor de aanpak van de geluidsbelasting veroorzaakt door het verkeer op de provinciale wegen. In voorgaande jaren zijn op grond van het Actieplan Geluid 2008-2012 maatregelen getroffen om geluidsoverlast te verminderen, zowel bij woningen als in gebieden met een stiltedoelstelling. Dat is met name gedaan door het toepassen van geluidsreducerend (“stil”) asfalt. Voor wonen werd gekeken naar het aantal woningen met een geluidsniveau van 63 dB of meer, de zogenaamde plandrempel. Voor natuur(beleving) en recreatie werd gekeken of een weg door of langs een gebied met een stiltedoelstelling liep. In de periode 2008-2012 is ca. 12,5 miljoen euro besteed aan de aanleg van 200 km stil asfalt. Hiervan draagt 140 km bij aan het verbeteren van de leefomgeving voor woningen. In totaal hebben daarmee ca 27.000 mensen geprofiteerd van de aanleg van stil asfalt. Op wegen in/langs recreatie- en natuurgebieden is 60 km stil asfalt aangelegd. In dit Actieplan is de prioriteit gelegd bij het aanpakken van te hoge geluidsbelastingen bij woningen langs provinciale wegen ter bescherming van de woon- en leefomgeving van deze bewoners. Voortbouwend op de resultaten van de voorgaande jaren besluit de provincie in dit Actieplan Geluid 2013-2017, om de plandrempel voor plaatsen waar mensen wonen te handhaven op 63dB. Dit is ook de grens waarbij het geluidsniveau vanuit gezondheidskundig oogpunt de kwalificatie “onvoldoende” krijgt. In dit Actieplan is daarnaast een afwegingsmethode ontwikkeld die niet alleen kijkt naar het aantal woningen met een geluidsbelasting van ≥ 63dB maar die ook het effect van maatregelen op de woningen onder deze plandrempel meeneemt. Op deze manier streeft de provincie naar een zo groot mogelijk rendement van de extra kosten voor de maatregelen in relatie tot de verbetering van de woon- en leefomgeving voor zoveel mogelijk bewoners. De provincie kiest als maatregel met name voor het aanleggen van stil asfalt, omdat dit het meest bijdraagt aan de doelstelling van het Actieplan. Naast verlaging van het geluidsniveau heeft de aanleg van stil asfalt positieve (neven)effecten zoals verbetering van de luchtkwaliteit door een lager brandstofverbruik. Bij het plannen van de aanleg van stil asfalt is de programmering van het groot onderhoud aan de weg leidend. Per wegtraject wordt een afweging gemaakt op basis van drie criteria: Doelmatigheid: waar leidt de inzet van onze middelen tot een substantiële verbetering van de woon- en leefomgeving van zoveel mogelijk omwonenden? Financiële afweging: zijn er voldoende financiële middelen beschikbaar of is een verdere prioritering noodzakelijk? Civieltechnische mogelijkheden: stil asfalt kan bijvoorbeeld niet op kruisingen worden toegepast vanwege grote kans op vroegtijdige schade. Tussen 2013 en 2017 zal, op grond van het afwegingskader, op ca. 70 km provinciale weg stil asfalt worden toegepast. Voor ruim 5600 woningen (ongeveer 13.000 bewoners) met een geluidsbelasting boven 53 dB zal de geluidsbelasting omlaag gaan. Daarvan vallen ruim 500 woningen (ca. 1150 bewoners) in de categorie ≥ 63 dB. De ervaring uit het vorige Actieplan leert dat bij ca. 85% van deze woningen de geluidsbelasting onder de 63 dB komt te liggen na toepassing van stil asfalt.
De provincie Gelderland is met 1200 kilometer rijweg de grootste provinciale wegbeheerder in Nederland. Provinciale wegen lopen vaak vlak langs woonbebouwing. Door de belangrijke verbindingsfunctie is het provinciale wegennet bovendien vaak erg druk. Hierdoor kan geluidshinder ontstaan.
Hoe staat het met het luchtkwaliteit en geluidhinder in Hoevelaken en omgeving vooral langs de snelwegen
Om die vraag te kunnen beantwoorden moet men de laatste milieu rapportages van gemeente Nijkerk en gemeente Amersfoort bestuderen. Hieronder is een uittreksel van de voor ons relevante gegevens:
Hier zijn enkel opvallede kreten uit het jaarverslag met betrekking tot natuur, geluid en lucht.
Nijkerk streeft naar behoud en ontwikkeling van de landschappelijke-, cultuurhistorische- en natuurwaarden. Waarden waar haar inwoners maar ook recreanten en toeristen van buiten de gemeente van kunnen genieten.Als leefbare gemeente weet de gemeente haar wettelijke taken op het gebied van, geluid, bodem, (afval) waterbeheer, lucht, stof, geur, licht, afval en externe veiligheid op adequate wijze te vervullen. Alleen voor de natuurtoetsen in het kader van natuur en landschap heeft de gemeente nog een inhaalslag te maken. In 2010 zijn verschillende bodemonderzoeken, geluid- en luchtmetingen tijdig uitgevoerd en/of beoordeeld.
Nijkerk stimuleert met het project „Nijkerk in het groen de bewoners in het buitengebied mee te werken aan de streekeigen beplanting en een bijdrage te leveren aan behoud en herstel van landschappelijke- en cultuurhistorische elementen. (Opvallende is dat Hoevelakense Bos wordt negens genoemd in het rapport)
Het in stand houden van de landschappelijke kwaliteiten en het beschermen van de natuurgebieden wordt o.a. gerealiseerd door bij projectontwikkeling in de vergunningverlening zorgvuldig de consequenties voor water, natuur en landschap af te wegen. Dit vindt plaats aan de hand van de natuurtoets.
Geluid
Nijkerk streeft naar beperking van geluidsoverlast. Uitgangspunt is om knelpunten bij de bron aan te pakken. Het gemeentelijk geluidsbeleidsplan wordt in fases opgesteld.
In 2010 is het beleidsvoorstel procedure hogere grenswaarden met de verschillende betrokkenen besproken en op ambtelijk niveau afgerond. Ook met betrekking tot gezoneerd industrieterrein is beleid pgesteld. Voor het actualiseren van het industrieterrein Arkervaart is conform planning een nieuw zonevoorstel gemaakt met bijbehorende geluidparagraaf. In verband met toekomstige ontwikkelingen is onderzocht in hoeverre een beperkte dezonering rond de havenkom mogelijk is. De mogelijkheden blijken beperkt en daarom wordt in het bestemmingsplan een zonebeheersplan opgenomen. Er loopt nog een saneringsproject uit 2008. Het gaat hierbij om 60 woningen langs de spoorlijn waarbij gevelmaatregelen moeten worden getroffen (het schermenproject is al afgerond in 2009) waardoor de geluidhinder (binnen) verder zal afnemen. Het verkrijgen van de gegevens om de juiste berekeningen te maken, duurt langer dan gepland. Het project loopt hierdoor een jaar achter op planning. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met Bureau Sanering Verkeerslawaai. Als dit project is afgerond zijn vrijwel alle hoogbelaste woningen gesaneerd c.q. voorzien van geluidwerende voorzieningen.
Op de A1 zijn de spitstroken aangelegd. Voor het verminderen van de geluidsoverlast als gevolg van het wegverkeer moeten geluidwerende maatregelen worden genomen. Deze taak ligt bij Rijkswaterstaat.
Op het aanwijsbesluit uitbreiding Lelystad Airport heeft de gemeente Nijkerk in 2009 een zienswijze ingebracht. In de MER-procedure valt Nijkerk buiten het plangebied waardoor niet inzichtelijk wordt gemaakt wat de consequenties van de uitbreiding zijn voor Nijkerk. In 2009 is ook beroep ingediend. In 2010 heeft de Raad van State uitgesproken dat het beroep niet gehonoreerd wordt. Nijkerk blijft het dossier volgen via het bestuurlijk overleg en het ambtelijk vooroverleg.
Lucht, stof, geur en licht
Nijkerk wil voor zover dat in haar vermogen ligt, zorgen voor schone lucht, voldoen aan de wettelijke
normen voor fijnstof en geur en vermindering van lichthinder bevorderen.
Milieubeleidsplan 2009 / 2012 van de gemeente Nijkerk
Het Milieubeleidsplan 2009-2012 is de opvolger van het Milieubeleidsplan 2004-2007. Met dit Milieubeleidsplan stelt de gemeenteraad de kaders van het milieubeleid voor de komende periode vast en brengt zij accenten aan die zij belangrijk vindt. Het milieubeleidsplan 2009-2012 is integraal en in samenhang met andere beleidsterreinen opgesteld.
Een leefbare gemeente is van groot belang voor het welzijn van de mens. Nijkerk zet dan ook in op verschillende thema’s die de leefbaarheid in de gemeente sterk beïnvloeden. Landschappelijke-, cultuurhistorische- en natuurwaarden worden behouden en ontwikkeld.
Te veel geluid is hinderlijk en moet worden voorkomen. Nijkerk wil de knelpunten bij de bron aanpakken en daarnaast woningen saneren die een te hoge geluidsbelasting ondervinden. Met de wijziging van de wet geluidhinder zal de gemeente haar geluidbeleid voor de gehele gemeente aanpassen.
Met de plannen van RWS voor de aanpak van het knooppunt Hoevelaken ontstaan er kansen om de luchtkwaliteit in Nijkerk te verbeteren.
NIJKERK: LEEFBARE GEMEENTE Het accent voor het concept de leefbare gemeente ligt in het verbeteren van de leefbaarheid. Gewenste maatschappelijke effecten van dit concept zijn vermindering van hinder door g eluid, geur, stof en licht en het verminderen en scheiden van de afvalstromen. Maar ook het waarborgen van de veiligheid door eisen te stellen aan nieuwe ontwikkelingen.
De provincie wil dat in 2010 overal in Gelderland de ‘basiskwaliteit’ is gerealiseerd. Basi skwaliteit is de minimale milieukwaliteit voor een goede leefomgeving. Deze staat omschreven in Europese en nationale wet- en regelgeving. Door te kiezen voor basiskwaliteit als inzet van het milieubeleid verandert de manier waarop het beleid wordt uitgevoerd. Naast de reguliere activiteiten zoals vergunningverlening en handhaving, 10 Milieubeleidsplan gemeente Nijkerk wordt er ‘gebiedsgericht’ gewerkt aan de verbetering van de milieukwaliteit.
4.2 Natuur en landschap HET KADER De hoofddoelstelling voor het (inter)nationale natuurbeleid is ‘Behoud, herstel, ontwikkeling en duurzaam gebruik van natuur en landschap, als essentiële bijdrage aan een leefbare en duurzame samenleving’. Hiervoor zijn twee belangrijke ‘structuren’ aangewezen:
Natura 2000-gebieden (Vogel- en Habitatrichtlijn) biedt bescherming vanuit de natuurbeschermingswet. Bij het aanwijzen van een Natura 2000-gebied wordt vastgelegd voor welke (vogel)soorten het is aangewezen en welke doelstellingen er voor deze soorten gelden. Tevens wordt de precieze begrenzing van de gebieden vastgesteld. Met het beschermen van deze gebieden is het de bedoeling om tal van bijzondere soorten duurzaam in stand te houden. Projecten en activiteiten in en rondom een Natura 2000 -gebied zijn vergunningplichtig. Gemeente, provincie en waterschap moeten in en rond dit gebied samenwerken om de doelstellingen te kunnen verwezenlijken.
De ecologische hoofdstructuur (EHS) biedt bescherming vanuit de ruimtelijke ordening. De EHS moet zoveel mogelijk bestaan uit grote aaneengesloten gebieden, waarin de milieucondities geen belemmering vormen voor de beoogde natuurdoelen. De grenzen van de EHS zijn opgenomen in het streekplan van de provincie Gelderland. Om de natuurgebieden met elkaar te verbinden worden ecologische verbindingszones (stroken natuur) aangebracht. Via deze stroken natuur kunnen planten en dieren zich verplaatsen van het ene natuurgebied naar het andere. Zo ontstaat er uitwisseling tussen de verschillende natuurgebieden. Om de ruimtelijke samenhang van de verschillende gebieden binnen de EHS te verbeteren, worden diverse Robuuste Ecologische Verbindingen (REV) gerealiseerd. Deze verbindingen hebben als primaire functie natuur en leveren waar mogelijk een bijdrage aan de landschappelijke kwaliteit en de cultuurhistorische identiteit van een gebied. Grenzend aan of binnen de EHS zijn specifieke gebieden aangewezen die vallen onder de Natuurschoonwet. In deze gebieden gelden speciale subsidieregelingen, die het financieel aantrekkelijk maken om landgoederen te behouden dan wel te ontwikkelen.
RECREATIE In het Landcshapsontwikkelingsplan is tevens een visie over recreatie opgenomen. Uitbreiding van het recreatief netwerk en benutten van de kansen voor recreatie is als opgave benoemd. Op dit moment worden de kansen voor recreatief gebruik onvoldoende benut.
4.3 Geluid HET KADER De doelstellingen voor het nationale geluidbeleid zijn vastgelegd in het Nationaal Milieubeleidsplan
Daarin wordt een gebiedsgerichte benadering voorgestaan. In 2030 dient overal een bij elkgebied passende akoestische kwaliteit gerealiseerd te zijn. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in stedelijk gebied, landelijk gebied en natuur binnen de EHS. Daarnaast mag de geluidbelasting opde gevels van woningen in 2010 nergens hoger zijn dan 70 dB. De blootstelling aan omgevingslawaai wordt vastgelegd door middel van geluidbelastingkaarten. Op basis van deze kaarten moet – waar nodig – een actieplan worden opgesteld.
Het Besluit Omgevingslawaai (2002) heeft als doel – op basis van prioriteiten – de schadelijke gevolgen (inclusief hinder) van blootstelling aan omgevingslawaai te vermijden, te voorkomen of te verminderen. Daarnaast moet de richtlijn een grondslag bieden voor het ontwikkelen van Europees bronbeleid. Het gaat daarbij om een eventuele aanscherping van maximale geluidsniveaus van de belangrijkste bronnen (weg- en spoorwegvoertuigen, infrastructuur, vliegtuigen, industrie, materieel gebruik buitenshuis of in de industrie). Het Rijk steekt in op brongerichte maatregelen, zoals stillere machines, motoren en banden. Hiervoor zal – met name in Brussel – gepleit worden voor strengere Europese brongerichte geluidseisen. Het Rijk is fasegewijs bezig om het geluidsbeleid te moderniseren en gemeenten op dit gebied meer beleidsvrijheid te geven. Zo is sinds 1 januari 2007 het college het bevoegd gezag om ontheffing te verlenen van de in de Wet geluidhinder genoemde voorkeursgrenswaarden. Als gebouwd wordt op plaatsen met een te hoge geluidsbelasting mag het college in plaats van GS van de provincie deze ontheffing verlenen. Hierbij moet eerst gekeken worden naar mogelijkheden om brongerichte maatregelen toe te passen (bijvoorbeeld snelheidsaanpassingen, stiller wegdek). Dan moet gekeken worden naar mogelijke afscherming en pas in de laatste instantie naar een ontheffing.
Provincies en gemeenten zijn verantwoordelijk voor de geluidsemissie van provinciale en gemeentelijke wegen. Integratie van geluidbeleid met ruimtelijk beleid vindt op provinciaal en gemeentelijk niveau plaats in streek- en bestemmingsplannen. Daarin worden maximale geluidsniveaus voor geluidgevoelige bestemmingen als woongebieden vastgelegd en worden bron en ontvanger van geluid zoveel mogelijk gescheiden.
WAAR STAAN WE NU – VERKEERSLAWAAI Het wegverkeer zorgt – met name langs de A1 en de A28 – voor overlast. Omdat het hier rijkswegen betreft kan de gemeente hier weinig aan doen. In Hoevelaken, Koninginneweg, is sprake van geluidsoverlast door toename van verkeer. N.B. Het is merkwaardig dat de Westerdorpstraat tussen de kruispunt en de rotonde niet genoemd wordt, want daar gaat er veel meer verkeer langs. Nijkerk en in mindere mate Hoevelaken hebben een aantal 30 km -wegen in combinatie met klinkers. Voor deze wegen wordt de geluidsbelasting gemeten om te komen tot een goede ruimtelijke onderbouwing. De voorkeursgrenswaarden worden in een aantal gevallen overschreden. Er is een nieuw verkeersmodel, dat vertaald moet worden in een geluidsbelastingkaart. Naast geluidhinder door het wegverkeer zorgt ook het railverkeer voor overlast. Woningen die een te hoge geluidsbelasting ondervinden worden gesaneerd door gevelsanering of het plaatsen van een geluidscherm. Naast geluidhinder veroorzaakt het railverkeer tevens trillingen. Naar aanleiding van de klachten is er een trillingsonderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat er voldaan werd aan de trillingsnorm.
Op dit moment zijn er geen klachten over geluidhinder door vliegverkeer. Dit kan mogelijk ver anderen wanneer het vliegveld in Lelystad wordt uitgebreid.
WAT DOEN WE DAARVOOR De gemeente zet zich in om haar wettelijke taken goed en adequaat uit te voeren. De activiteiten in het kader van geluid betreffen onder andere: het stellen van geluidsvoorschriften in vergunningen, het beoordelen van akoestische onderzoeken, het opstellen van geluidsberekeningen, het verrichten van daadwerkelijke metingen, het behandelen van klachten, het beoordelen van akoestische aspecten bij ruimtelijke plannen, het controleren van het bouwbesluit, het beheren van het zonemodel van het gezoneerde industrieterrein en het saneren van woningen in het kader van (rail)verkeerlawaai. Het streven is te handhaven bij alle bedrijven en activiteiten en niet alleen daar waar klachten over zijn. De gemeente ontwikkeld beleid voor het vaststellen van hogere voorkeursgrenswaarden. Om meer inzicht te krijgen op de uiteindelijke invulling van de l okale beleidsruimte wordt een inventarisatie van het omgevingslawaai uitgevoerd. Eén en ander zal in 2010 uitgewerkt worden tot een geluidbeleid voor de gehele gemeente. Dit gemeentelijk geluidbeleid werkt door in ruimtelijke plannen maar ook in besluiten zoals verkeersbesluiten en milieuvergunningen.
VERKEERSLAWAAI In 2009 worden vier woningen waarvan al vaststaat dat de geluidsbelasting te hoog is, gesaneerd. Woningen waarvan nog onduidelijk is of zij voor sanering in aanmerking komen, worden onderzocht. Verwacht wordt dat metingen uit zullen wijzen dat sanering in de meeste gevallen niet nodig is. Om de belangen van Nijkerk zo goed mogelijk te behartigen, worden de ontwikkelingen rond de uitbreiding van het vliegveld Lelystad nauwlettend gevolgd.
4.6 Lucht, stof, geur, licht HET KADER De normen en regels voor luchtkwaliteit komen voort uit de richtlijnen die de Europese Unie heeft opgesteld. In de Wet milieubeheer is in november 2007 de Wet luchtkwaliteitseisen opgenomen. Hiermee wil de overheid zowel de verbetering van de luchtkwaliteit bewerkstelligen als ook de gewenste ontwikkelingen in ruimtelijke ordening door kunnen laten gaan.
WAAR STAAN WE NU Uit de jaarlijkse rapportage luchtkwaliteit van de gemeente, blijkt dat er op beperkte schaal situaties zijn waar de gezondheid (vanwege het overschrijden van luchtkwaliteitsnormen) een aandachtspunt is. Het is nog niet zeker of in de directe omgeving van de A1 en A28 bij Hoevelaken in 2010 kan worden voldaan aan de minimale luchtkwaliteitseisen. De gemeente blijft streven naar een goede luchtkwaliteit voor haar inwoners en is samen met regiogemeenten hierover in gesprek met de provincie en de wegbeheerder. Belangrijk is daarbij in elk geval het voorkomen van situaties waarbij de gezondheid in gevaar is.
WAT WILLEN WE BEREIKEN Nijkerk wil voor zover dat in haar vermogen ligt, zorgen voor schone lucht, voldoen aan de wettelijke normen voor fijn stof en geur en vermindering van lichthinder bevorderen.
WAT DOEN WE DAARVOOR Vergunningverlening en handhaving zijn twee belangrijke instrumenten die een bijdrage leveren aan het bereiken van de doelstellingen. Echter voorkomen moet worden dat nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen stagneren. Nijkerk is in overleg met andere overheden over de lucht – en fijnstofproblematiek rondom de rijkswegen A1 en A28 om tot oplossingen te komen. Nijkerk is daarmee nauw betrokken bij de planvorming Knooppunt Hoevelaken van Rijkswaterstaat. Dit biedt kansen voor verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van verkeerslawaai.
Milieu rapport en plannen gemeente Nijkerk – luchtkwaliteit
‘Uit de in 2008 opgestelde rapportage over het jaar 2007 blijkt dat de luchtkwaliteit op Nijkerks grondgebied overal ruim voldoet aan de normen, met uitzondering van een beperkte zone langs de rijkswegen A1 en A28. Er is echter ten opzichte van het voorgaande jaar een duidelijke verbetering te zien. Op de A1 en A28 worden geen grenswaarden meer overschrijden voor de 24-uurgemiddelde concentratie fijnstof (PM10) en zijn er (wederom) geen baanvakken waar de jaargemiddelde concentratie van fijnstof wordt overschreden.
Ook wat betreft de jaargemiddelde concentratie stikstofdioxide (NO2) is er een licht verbetering ten opzichte van het voorgaande verslagjaar zichtbaar, al wordt op bijna alle wegvlakken de grenswaarde overschreden. De verbetering heeft betrekking op de omvang van de overschrijdingszones: deze is afgenomen en zijn geen woningen meer gelegen in deze zones. In tegenstelling tot 2006 worden er geen plandrempels (hoger dan de grenswaarde) voor de jaargemiddelde concentratie stikstofdioxide (NO2) overschreden.’
Onder Algemeen milieubeheer – lucht:
‘Nagegaan is of er sprake is van overschrijdingen van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen voor de luchtverontreinigende stoffen sikstofdioxide (NO2) en fijnstof (PM10). Op enkele wegvlakken van de A1 en A28 na, is er overal in de gemeente voldaan aan de luchtkwaliteitsnormen. Ten opzichte van 2006 blijkt de luchtkwaliteit in Nijkerk in zijn geheel verbeterd…….
De omvang van overschrijdingszones langs de Rijkswegen zijn in 2007 ten opzichte van het voorgaande jaar aanzienlijk afgenomen. Er wordt voor fijnstof (PM10) geen grenswaarde meer overschreden. Wel wordt – evenals in 2006 – over bijna de gehele lengte van de A1 en A28 de grenswaarde voor NO2 overschreden. De omvang van de overschrijdingszones (het gebied vanaf de wegrand waarbinnen de berekende concentratie boven de grenswaarde ligt) is echter fors kleiner geworden. Daarnaast wordt er in 2007 geen plandrempel meer overschrijden.’
Wat gemeente Nijkerk betreft staat hun beleid keurig duidelijk in hun Milieu Beleidsplan 2009-2012:
‘De thema’s lucht, stof, geur en licht zijn in één paragraaf opgenomen. Met de plannen van RWS voor de aanpak van het knooppunt Hoevelaken ontstaan er kansen om de luchtkwaliteit in Nijkerk te verbeteren.’
Elders in het rapport staat de vrees dat:
‘Het is nog niet zeker of in de directe omgeving van de A1 en A28 bij Hoevelaken in 2010 kan worden voldaan aan de minimale luchtkwaliteitseisen. De gemeente blijft streven naar een goede luchtkwaliteit voor haar inwoners en is samen met regiogemeenten hierover in gesprek met de provincie en de wegbeheerder. Belangrijk is daarbij in elk geval het voorkomen van situaties waarbij de gezondheid in gevaar is. Bij bestemmingsplanprocedures wordt hiermee rekening gehouden.’
‘WAT WILLEN WE BEREIKEN
Nijkerk wil voor zover dat in haar vermogen ligt, zorgen voor schone lucht, voldoen aan de wette-lijke normen voor fijn stof en geur en vermindering van lichthinder bevorderen’.
‘WAT DOEN WE DAARVOOR
‘Nijkerk is in overleg met andere overheden over de lucht- en fijnstofproblematiek rondom de rijkswegen A1 en A28 om tot oplossingen te komen. Nijkerk is daarmee nauw betrokken bij de planvorming Knooppunt Hoevelaken van Rijkswaterstaat. Dit biedt kansen voor verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van verkeerslawaai.’
Milieu rapport en plannen gemeente Amersfoort – luchtkwaliteit
‘Luchtkwaliteit is een onderwerp dat sterk in de belangstelling staat. Als het gaat over milieukwaliteit. Inwoners, vooral kwetsbare groepen zoals jonge kinderen en ouderen, kunnen hinder ondervinden van een slechte luchtkwaliteit, voornamelijk veroorzaakt door het wegverkeer.’ …..
‘Op basis van de huidige (berekende) luchtkwaliteit gegevens lijkt het niet noodzakelijk dat we (gedwongen vanuit de regelingen met betrekking tot de luchtkwaliteit) maatregelen treffen die zijn gericht op het verlagen van de concentratie luchtverontreiniging direct langs de weg……
‘Langs de rijkswegen liggen de concentraties kritischer. Het gaat hier om woningen die verspreid langs en dichtbij de rijkswegen liggen. Een aantal van deze woningen zal als gevolg van de planontwikkelingen in de Wieken Vinkenhoef en Vathorst verdwijnen.
De ontwikkeling van de groei van het wegverkeer is op de lange termijn belangrijk voor de luchtkwaliteit in Amersfoort. Veel hangt af van het feit of het wegverkeer kan worden afgehandeld via de rijkswegen of dat verstoppingen van de rijkswegen ook gaat leiden tot opstoppingen op het stedelijke hoofdwegennet. Vooralsnog verwachten we dat de luchtkwaliteit op de lange termijn zich in positieve richting zal ontwikkelen.
De kaarten (klik hier)geven achtereenvolgens de jaarlijkse gemiddelde concentraties van stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) in 2006 aan. De zones geven aan waar de grenswaarden in 2006 worden overschreden.
Doelstellingen 2011
De doelstelling voor luchtkwaliteit is dat er in 2011, ondanks verdere ontwikkelingen in de stad, geen overschrijdingen meer zijn van de wettelijke toegestane concentraties. Een tweede doelstelling is dat de maatregelen die tot reductie van het aantal overschrijdingen moeten eiden, niet tot meer energieverbruik zullen leiden.
• ‘Een luchtkwaliteit die voldoet aan landelijke grenswaarden en gezondheidsklachten voorkomt.’
Belang
‘De kwaliteit van de lucht is een actueel onderwerp met grote maatschappelijke belangstelling.Vooral kwetsbare groepen, zoals jonge kinderen en ouderen, kunnen hinder en gezondheidsproblemen ondervinden van een slechte luchtkwaliteit. Het wegverkeer heeft een grote invloed op de luchtkwaliteit. Door de Europese en nationale regelgeving is de luchtkwaliteit in hoge mate bepalend voor ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden. Ook vanuit economische perspectief is een goede luchtkwaliteit dus uitermate belangrijk.’
Huidige situatie
‘Bewoners langs de stedelijke wegen worden niet blootgesteld aan onaanvaardbare luchtverontreiniging. Op basis van de huidige luchtkwaliteitgegevens hoeven we geen maatregelen te nemen om de concentratie luchtverontreiniging in het stedelijke gebied te verminderen. Het is ook niet nodig om direct langs de weg de luchtverontreiniging terug te dringen naar de huidige toelaatbare grenswaarde of nog geldende plandrempelwaarden.
De luchtkwaliteit in de omgeving van het knooppunt Hogeweg/Rijksweg A28, verkeerstechnisch gezien het drukste punt van Amersfoort, volgen we nauwgezet.‘ (en Knooppunt Hoevelaken en de A1 en A28 richting Nijkerk?) ‘Eind 2007 komen in het kader van de planontwikkeling op en nabij deze locatie nieuwe meetresultaten beschikbaar.’
Belangrijke ontwikkelingen
‘Op de lange termijn is de groei van het wegverkeer belangrijk voor de luchtkwaliteit in Amersfoort’ en Hoevelaken?.’Een reëel risico hierbij is dat verstoppingen op de rijkswegen ook leiden tot verkeersopstopping op het stedelijke hoofdwegennet. We willen dit met gerichte maatregelen voorkomen of verminderen. We verwachten dat de luchtkwaliteit zich op termijn in positieve richting zal ontwikkelen. De onderstaande figuur(figuur is niet gekopieerd maar laat zien de overschrijding van NO2in 2005 en 2010 vooral bij stagnerend wegverkeer) laat de verwachting voor NO2 concentraties op de Hogeweg ter hoogte van de Operaweg zien’ .
‘Doelstellingen 2011
‘Geen overschrijdingen van de wettelijk toegestane concentratie stikstof en fijn stof meer. Maatregelen die het aantal overschrijdingen moeten reduceren, leiden niet tot meer energieverbruik. NB: Maatregelen die een lokaal luchtkwaliteitsprobleem oplossen, zijn niet per definitie ook gunstig voor de algemene luchtkwaliteit en het energieverbruik’
Aanpak
‘Bij de aanpak van de luchtkwaliteit in Amersfoort streven we naar een gezonde leefomgeving. Prioriteit ligt bij dichtbevolkte woon- en werkgebieden. De maatregelen zijn gericht op het verminderen van de omvang, het beïnvloeden van de samenstelling en het bevorderen van de doorstroming van het gemotoriseerde stadsverkeer. Over deze aanpak zijn afspraken gemaakt in het Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Utrecht en het Regiobod.’
De luchtkwaliteit verbetert
Een betere doorstroming van het verkeer is gunstig voor de luchtkwaliteit. Het wordt echter drukker op de A28 en op de Hogeweg. Daarom is het effect van het plan op de luchtkwaliteit en geluidhinder in beeld gebracht. Aan de Europese normen voor fijnstof (PM10) wordt vanaf 2010 voldaan. Nabij de Rijksweg A28 wordt de norm voor stikstofdioxide (NO2) direct langs de weg op een bepaald deel overschreden. Dit blijft een belangrijk aandachtspunt en vooral als er veel files optreden. Remmen en weer optrekken zijn slecht voor de luchtkwaliteit. In 2010 bestaat de kans dat we op een aantal plaatsen, direct langs de A28 de normen net iets overschrijden. Dit benadrukt de noodzaak om de doorstroming van het verkeer te bevorderen. Elke actie die we nemen om die verkeersdoorstroming te verbeteren is blijvend goed. Door landelijke en Europese maatregelen (in de industrie en het vrachtverkeer) zijn de prognoses voor 2020 wel veel gunstiger voor de luchtkwaliteit. Dan worden de landelijke normen niet overschreden. In augustus 2007 zijn op diverse plekken in de stad sensoren aangebracht. Een half jaar lang is daarmee de luchtkwaliteit gemeten. De voorlopige uitslag van die metingen geeft een gunstig beeld van de luchtkwaliteit. De uitslag komt overeen met de rekenmodellen van de luchtkwaliteit. Als de rapportage over de metingen gereed is, wordt deze gepubliceerd op de internetsite van de gemeente, naar verwachting in het tweede kwartaal 2008. Mensen die dichtbij de A28 wonen, hebben last van het geluid. Zonder wegreconstructie wordt de geluidbelasting op bepaalde plaatsen overschreden. Met de nieuwe aansluiting van de Hogeweg op de A28 neemt de verkeersdoorstroming toe. Tegelijkertijd houden we er rekening mee, dat hierdoor meer verkeer over de Hogeweg komt. Volgens de Wet geluidhinder mag de geluidsbelasting daardoor niet merkbaar toenemen. Bij een aantal woningen is dit wel het geval. De gemeente voorziet daarom in verschillende geluidwerende voorzieningen.
Les voor de gemeenteraad Nijkerk
Het is merkwaardig dat de luchtkwaliteit in de omgeving van Knooppunt Hoevelaken en de A28 en A1 waar deze rijkswegen grenzen aan gemeente Nijkerk zijn niet genoemd in de Milieubeleidsplan Amersfoort 2008 -2011, terwijl in de milieukaarten de overschrijding van luchtkwaliteit rondom knooppunt Hoevelaken en langs de A28 en A1 is heel duidelijk te zien.
Knooppunt Hoevelaken ligt nu in Amersfoort, dus wordt niet opgenomen in de Milieujaarverslag van gemeente Nijkerk. Er zijn inwoners rondom Knooppunt Hoevelaken en daarom lijkt het wat vreemd dat geen opmerking over het milieu voorkomt in het Amersfoort verslag.
Hoe dan ook, de inwoners van Hoevelaken, die de grootste last hebben van luchtkwaliteit rondom Knooppunt Hoevelaken, de A1 en A28, mede ook door de heersende windrichting, tussen wal en schip lijken te vallen.
Wie doet er wat aan? Wie zorgt voor een goede luchtkwaliteit voor Hoevelaken?
‘Nijkerk is in overleg met andere overheden over de lucht- en fijnstofproblematiek rondom de rijkswegen A1 en A28 om tot oplossingen te komen. Nijkerk is daarmee nauw betrokken bij de planvorming Knooppunt Hoevelaken van Rijkswaterstaat. Dit biedt kansen voor verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van verkeerslawaai.’
Heel duidelijk. Maar, was dat ook niet zo met de Vathorst Geluidsscherm? Terwijl erkenning is dat dit scherm heeft problemen in gemeente Nijkerk veroorzaakt, enige proactiviteit voor het oplossen/aanpakken van de bijgekomen geluidshinder is ver te zoeken. Alles heeft volgens de wet plaatsgevonden en daarom is er in wezen niets aan de hand, zegt de betrokken gemeenten.
Kort samengevat, omdat de wet leidend is, zitten nu de burgers te lijden. Bovendien, wat Knooppunt Hoevelaken en de MER 2de fase betreft, Stichting Hoevelaken Bereikbaar en Leefbaar, gesteund door de gemeenteraad, en niet B&W gemeente Nijkerk heeft constructieve bijdragen opgesteld.
Een duidelijke les vanuit de Vathorstscherm geschiedenis is dat Gemeente Nijkerk moet veel meer alert en kritisch zijn voor wat buiten de gemeente en provincie grens plaatsvindt. Zeker wanneer het om luchtkwaliteit en geluidhinder gaat met de A1 en A28, gezien de ongunstige en unieke ligging in de oksel van de wegen met heersende winden over Hoevelaken, Holkerveen en Het Hoevelakense Bos.
Milieubeleidsplan Gemeente Nijkerk 2009 -2012 – Geluid
Wat gemeente Nijkerk betreft staat hun beleid keurig duidelijk in hun Milieu Beleidsplan 2009-2012:
Hier is een uitreksel van dat Beleidsplan
‘LEEFBAARHEID Een leefbare gemeente is van groot belang voor het welzijn van de mens. Nijkerk zet dan ook in op verschillende thema’s die de leefbaarheid in de gemeente sterk beïnvloeden. Landschappelijke-, cultuurhistorische- en natuurwaarden worden behouden en ontwik-keld. Er wordt uitvoering gegeven aan de opgaven uit het Landschapsontwikkelingsplan en voortkomend uit het Nationaal Landschap Arkemheen Eemland. Met provincie en wa-terschappen worden anti-verdrogingsmaatregelen getroffen zoals realisatie van water-berginggebieden en afstemming van afwatering op de doelstellingen van de gebieden. Ook binnen de bebouwde kom wordt ingezet op groen. Te veel geluid is hinderlijk en moet worden voorkomen. Nijkerk wil de knelpunten bij de bron aanpakken en daarnaast woningen saneren die een te hoge geluidsbelasting onder-vinden. Met de wijziging van de wet geluidhinder zal de gemeente haar geluidbeleid voor de gehele gemeente aanpassen.
SAMENWERKING, COMMUNICATIE EN NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE Om uitvoering te geven aan een integraal Milieubeleidsplan, is samenwerking tussen de verschillende afdelingen binnen de gemeente een noodzakelijke voorwaarde. Maar ook samenwerking met de partners uit de regio, het bedrijfsleven en de burger is hiervoor van belang. Communicatie en natuur- en milieueducatie zijn essentiële instrumenten die als rode draad door het Milieubeleidsplan lopen.
GELUID
WAAR STAAN WE NU VERKEERSLAWAAI Het wegverkeer zorgt – met name langs de A1 en de A28 – voor overlast. Omdat het hier rijkswegen betreft kan de gemeente hier weinig aan doen. In Hoevelaken, Koninginneweg, is sprake van geluidsoverlast door toename van verkeer.
Naast geluidhinder door het wegverkeer zorgt ook het railverkeer voor overlast. Woningen die een te hoge geluidsbelasting ondervinden worden gesaneerd door gevelsanering of het plaatsen van een geluidscherm. Naast geluidhinder veroorzaakt het railverkeer tevens trillingen. Naar aanleiding van de klachten is er een trillingsonderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat er voldaan werd aan de trillingsnorm.
Op dit moment zijn er geen klachten over geluidhinder door vliegverkeer. Dit kan mogelijk veran-deren wanneer het vliegveld in Lelystad wordt uitgebreid.
WAT WILLEN WE BEREIKEN Nijkerk streeft naar beperking van geluidsoverlast. Uitgangspunt is om knelpunten bij de bron aan te pakken. WAT DOEN WE DAARVOOR De gemeente zet zich in om haar wettelijke taken goed en adequaat uit te voeren. De activiteiten in het kader van geluid betreffen onder andere: het stellen van geluidsvoorschriften in vergunnin-gen, het beoordelen van akoestische onderzoeken, het opstellen van geluidsberekeningen, het verrichten van daadwerkelijke metingen, het behandelen van klachten, het beoordelen van akoesti-sche aspecten bij ruimtelijke plannen, het controleren van het bouwbesluit, het beheren van het zonemodel van het gezoneerde industrieterrein en het saneren van woningen in het kader van (rail)verkeerlawaai. Het streven is te handhaven bij alle bedrijven en activiteiten en niet alleen daar waar klachten over zijn. De gemeente ontwikkeld beleid voor het vaststellen van hogere voorkeursgrenswaarden. Om meer inzicht te krijgen op de uiteindelijke invulling van de lokale beleidsruimte wordt een inventarisatie van het omgevingslawaai uitgevoerd. Eén en ander zal in 2010 uitgewerkt worden tot een geluid-beleid voor de gehele gemeente. Dit gemeentelijk geluidbeleid werkt door in ruimtelijke plannen maar ook in besluiten zoals verkeersbesluiten en milieuvergunningen.
VERKEERSLAWAAI In 2009 worden vier woningen waarvan al vaststaat dat de geluidsbelasting te hoog is, gesaneerd. Woningen waarvan nog onduidelijk is of zij voor sanering in aanmerking komen, worden onder-zocht. Verwacht wordt dat metingen uit zullen wijzen dat sanering in de meeste gevallen niet nodig is. Om de belangen van Nijkerk zo goed mogelijk te behartigen, worden de ontwikkelingen rond de uitbreiding van het vliegveld Lelystad nauwlettend gevolgd.’